Sưng lợi: Nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả

Lợi bị sưng, nhô hoặc phình ra do nhiều nguyên nhân nhưng hầu hết liên quan đến sức khỏe răng lợi, có thể kể đến như bệnh về lợi hoặc nhiễm trùng. Sưng lợi khiến lợi trở nên nhạy cảm, dễ chảy máu hơn khi đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa gây nên cảm giác đau đớn. Trong bài viết này, chúng tôi đề cập đến các nguyên nhân gây sưng lợi, cũng như một số lựa chọn điều trị và biện pháp khắc phục lợi bị sưng tại nhà.

Nguyên nhân gây sưng lợi?

1. Các mảnh thức ăn mắc kẹt trong răng

Việc vệ sinh răng miệng không kỹ khiến các mảnh thức ăn mắc kẹt trong kẽ răng là nguyên nhân gây tình trạng sưng lợi răng.

Các triệu chứng sưng lợi không kéo dài và sẽ biến mất sau khi người bệnh chải và xỉa các mảnh thức ăn ra ngoài.

2. Viêm lợi

Viêm lợi là nguyên nhân phổ biến nhất khiến lợi bị sưng.  Mọi người có thể không biết mình bị viêm lợi vì chỉ cảm thấy đau nhẹ hoặc ê buốt. Tuy nhiên, việc điều trị là cần thiết.

Nếu không được điều trị, viêm lợi cuối cùng có thể dẫn đến một tình trạng nghiêm trọng hơn là viêm nha chu. Lúc này, bạn cần đến gặp chuyên gia nha khoa để được kiểm tra và điều trị.

Một vài các triệu chứng khác có thể cho thấy bệnh nha chu bao gồm:

• Có mùi hôi miệng
• Hơi thở vẫn còn mùi hôi sau khi làm sạch
• Răng nhạy cảm
• Răng lung lay
• Lợi đỏ, đau
• Đau khi nhai
• Chảy máu lợi
• Tụt lợi
• Thay đổi cách răng nằm trong miệng

3. Mang thai

Sưng lợi răng cũng có thể xảy ra khi mang thai, ngay cả khi họ có sức khỏe răng miệng vô cùng tốt. Mang thai khiến cơ thể sản sinh nhiều hormone có thể làm tăng lưu lượng máu ở lợi. Điều này khiến lợi nhạy cảm hơn, dễ bị kích ứng, dẫn đến tình trạng lợi bị sưng.

Những thay đổi nội tiết tố này cũng có thể cản trở cơ thể chống lại vi khuẩn thường gây ra nhiễm trùng lợi, làm tăng khả năng mắc bệnh viêm lợi.

4. Suy dinh dưỡng

Sưng lợi có thể do sự thiếu hụt vitamin đặc biệt là vitamin B và C. 

Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và sửa chữa răng và lợi của bạn. Nếu mức vitamin C giảm xuống quá thấp, bạn có thể mắc bệnh Scorbut, căn bệnh gây thiếu máu và bệnh lợi răng.

5. Nhiễm trùng

Nhiễm trùng xảy ra trong miệng có thể gây sưng lợi răng. Các bệnh nhiễm trùng mãn tính như mụn rộp có thể dẫn đến các biến chứng như sưng lợi. Thêm vào đó, nấm miệng cũng là nguyên nhân khiến lợi bị sưng.

Các biến chứng do răng bị nhiễm trùng, chẳng hạn như áp xe, cũng có thể dẫn đến sưng lợi.

6. Các nguyên nhân khác

Một số vấn đề sức khỏe khác cũng gây sưng lợi, mặc dù chúng có thể ít phổ biến hơn. Các nguyên nhân khác có thể gây sưng lợi răng bao gồm:

• Tác dụng phụ của một số loại thuốc
• Nhạy cảm với các sản phẩm vệ sinh răng miệng, chẳng hạn như các thành phần trong kem đánh răng hoặc nước súc miệng
• Đeo răng giả, mão răng hoặc các thiết bị nha khoa khác không phù hợp

Để có thể xác định chính xác nguyên nhân gây sưng lợi, bạn nên đi khám nha sĩ.

Xem thêm: 10 cách chữa viêm lợi tại nhà hiệu quả nhất

Các phương pháp điều trị và khắc phục sưng lợi răng

1. Điều trị y tế

Nếu bị sưng lợi trên hai tuần, bạn nên đi gặp nha sĩ. Nha sĩ sẽ thăm khám, hỏi về các triệu chứng, tần suất xảy ra chúng và xem xét một cách kĩ càng về chế độ ăn uống của bạn. Họ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để kiểm tra tình trạng nhiễm trùng. 

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây sưng lợi, nha sĩ có thể chỉ định phương pháp điều trị khác nhau như nước súc miệng giúp ngăn ngừa viêm lợi và giảm mảng bám. Nha sĩ cũng có thể khuyên bạn nên sử dụng loại kem đánh răng cụ thể hoặc sử dụng thuốc kháng sinh nếu cần thiết.

Hãy thăm khám chuyên gia nha khoa và làm sạch định kỳ có thể giúp xác định và ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe răng miệng.

2. Khắc phục sưng lợi tại nhà

Bên cạnh việc lựa chọn đến gặp nha sĩ để được hướng dẫn và điều trị, bạn hoàn toàn có thể khắc phục tình trạng sưng lợi răng tại nhà. Dưới đây là một số mẹo:

2.1. Súc miệng nước muối

Sử dụng nước muối súc miệng có thể tăng cường sức khỏe răng miệng, làm dịu viêm lợi và kích thích quá trình chữa lành vết thương từ đó giúp giảm tình trạng sưng lợi.

Cách thức thực hiện:

• Pha 1 thìa cà phê muối trắng với 1 cốc nước ấm
• Khuấy đều để muối tan hết và súc miệng trong khoảng 30 giây rồi nhổ ra
• Thực hiện cách này 2 đến 3 lần mỗi ngày

2.2. Chườm ấm và chườm lạnh

Chườm ấm và chườm lạnh có thể giúp giảm đau và khắc phục tình trạng sưng lợi.

Cách thức thực hiện:

• Nhúng một chiếc khăn sạch vào nước ấm, sau đó vắt sạch nước.
• Giữ chiếc khăn ấm áp vào mặt, bên ngoài miệng, không cho trực tiếp vào lợi trong khoảng 5 phút.
• Cho một túi đã đã nghiền vào một chiếc khăn sạch, bọc lại và chườm lên mặt trong khoảng 5 phút
• Lặp lại chu kỳ ấm / lạnh thêm 2 đến 3 lần nữa.
• Thực hiện 2 đến 3 lần một ngày trong hai ngày đầu tiên sau khi phát hiện lợi bị sưng

2.3. Sử dụng nước súc miệng nha đam

Nha đam là một loại cây phổ biến và có thể rất hữu ích đối với chứng viêm miệng.

Hướng dẫn thực hiện:

• Súc miệng 2 thìa cà phê nước súc miệng nha đam
• Làm điều này 2 lần một ngày trong 10 ngày.

2.4. Sử dụng gel nghệ

Củ nghệ có chứa chất curcumin, có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm. Theo nghiên cứu năm 2015, gel nghệ có thể giúp kiểm soát mảng bám trong miệng và giảm các triệu chứng của viêm lợi một cách hiệu quả. (Viêm lợi là nguyên nhân phổ biến gây sưng lợi)

Cách thức thực hiện:

• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ
• Bôi gel nghệ lên lợi và để trong khoảng 10 phút
• Súc miệng lại bằng nước sạch để rửa sạch gel
• Thực hiện 2 lần mỗi ngày cho đến khi hết sưng.

Khi nào cần đến gặp nha sĩ?

Mặc dù các biện pháp khắc phục tại nhà có thể giúp giải quyết tạm thời tình trạng sưng tấy khó chịu ở lợi, nhưng chúng không thể thay thế cho chẩn đoán và điều trị từ chuyên gia y tế.

Các điều kiện cơ bản cũng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng vì thế khi bị sưng lợi răng, người bệnh nên đến gặp nha sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị đúng hướng.

Cách phòng ngừa sưng lợi răng hiệu quả

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, dưới đây là một số biện pháp giúp phòng ngừa sưng lợi:

• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, cẩn thận: Chải răng ít nhất hai lần một ngày hoặc sau mỗi bữa ăn và dùng chỉ nha khoa thường xuyên. Hầu hết các trường hợp lợi bị sưng là do viêm lợi vì vệ sinh răng miệng sạch sẽ là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

• Chú ý các sản phẩm vệ sinh răng miệng: Đảm bảo kem đánh răng (hoặc nước súc miệng) không gây kích ứng lợi. Nếu bạn nghĩ rằng các sản phẩm vệ sinh răng miệng của bạn gây kích ứng lợi của bạn, hãy thử một nhãn hiệu khác.
• Tránh các chất kích thích: Rượu, thuốc lá vì chúng có thể gây kích ứng lợi
• Tránh đồ uống có đường: Đồ uống có đường có thể góp phần tích tụ vi khuẩn trong miệng.
• Tránh các thức ăn sắc nhọn: Khoai tây chiên, hạt và bỏng ngô vì chúng có thể mắc vào răng và gây đau.
• Thêm trái cây và rau quả vào bữa ăn: Đảm bảo bạn có một chế độ ăn uống cân bằng.
• Uống nhiều nước:  Nước sẽ giúp kích thích sản xuất nước bọt, làm suy yếu vi khuẩn gây bệnh trong miệng.

Tóm lược

Sưng lợi là một vấn đề phổ biến và trong hầu hết các trường hợp, chúng không phải là điều đáng lo ngại.

Tuy nhiên, nếu lợi bị sưng kéo dài hơn 1-2 ngày có thể là dấu hiệu của một vấn đề tiềm ẩn như viêm lợi, viêm nha chu hoặc áp xe răng. Nếu sưng tấy xảy ra cùng với sốt, người bệnh cần phải thăm khám nha sĩ.